De rituelenkoffer

In godsdienstdidactiek maakten we kennis met de beginsituatie voor het vak godsdienst, verdiepten we ons in het ontwikkelingsplan en in het werkplan godsdienst en leerden de verschillende stappen in de opbouw van een godsdienstmoment en in het inplanten van godsdienst binnen een BC kennen. Van daaruit werkten we de accenten ‘verhalen en levensbeschouwing’ en ‘rituelen en symbolen’ verder uit.

Om de module ‘rituelen en symbolen’ verder uit de werken kregen we de opdracht om een rituelenkoffer te ontwerpen, die we op stage tijdens de godsdienstactiviteiten konden gebruiken. Het maken van een rituelenkoffer hield enkele criteria in. Het was noodzakelijk om zowel symbolisch-religieuze als symbolisch-godsdienstige elementen te gebruiken. Deze elementen moesten ook de verbonden van de kleuters bevorderen en aansluiten bij de leefwereld. Met deze formulering van de opdracht ging ik aan het werk.

Ik keek in heel wat kleuterklassen rond hou de godsdiensthoek ingericht was en welke elementen ze gebruikten. Daarnaast raadpleegde ik ook het internet en enkele boeken in de bibliotheek. Geleidelijk aan ontstond mijn rituelenkoffer waar verschillende symbolen, rituelen, gevoelens enz. een plaats kregen.

Volgende elementen vind je terug in mijn rituelenkoffer:

- Het verteldeken: Hierbij krijgen de kleuters de kans om iets te vertellen aan de klasgroep die ze belangrijk vinden.

- Een nieuw leven- afscheid: In de koffer zit een zak met ballonnen, wanneer één van deze situaties voorkomt in de kleuterklas maken we het even stil en hangen we een ballon in de klas met eventueel een foto op van de persoon over wie we het hebben.

- Openheid: De sleutel staat centraal voor openheid. Openheid naar de juf, andere kinderen, iedereen.

- Kaars + kruisje: Dit zijn twee dagelijkse rituelen. Tijdens elk godsdienstmoment wordt de kaars aangestopt, bij het kaarsje staat altijd het kruisje.

- Gevoelensdobbelsteen: Om met kinderen rond gevoelens te praten zit er een gevoelendobbelsteen in de doos. Op iedere zijde staat een kleur met een gevoel. In de koffer zitten dan ook nog eens prenten met gevoelens op . Wanneer kinderen dan eens moeten praten over een gevoel kan de prent een hulpmiddel zijn.

- Gevoelensboom: Kinderen kunnen hier terecht met hun gevoelens. Door zijn symbool in de groene of rode boom te hangen weten andere hoe de kleuter zich voelt.

- Een pluim geven: Af en toe moeten we elkaar eens een pluim durven geven als we dit echt nodig vinden.

- Pesten- ruzie: Pesten en ruzie komt steeds vaker voor in de kleuterklas. Praten met elkaar is meestal geen optie, daardoor zit er in de rituelenkoffer de sorry-ketting. Deze kan je aan iemand geven om te tonen dat het je spijt.

- Moederdag & Vaderdag : In de koffer zit een verhaal over moeders en vaders, wat ze betekenen voor ons, wat ze doen voor ons…

- Gebedenboek. In de rituelenkoffer is er een gebedenboek aanwezig. Het gebedenboek telt 365 gebeden in verschillende thema’s

- Natuurelementen: Kleuters zijn heel erg aangetrokken tot de natuur. De natuur staat centraal voor de stilte. In de koffer zit voor elk seizoen een kenmerk.